BELÇİKA - BRÜKSEL’DE BİR GÖREV

70 kişinin fazla insanın ölümü ve bir o kadarının sakat kalması ile sona ermesi İkinci Dünya Savaşı sırasında en büyük hastalık Avrupa ülkelerinde yaşamıştır. Bu harpten sonra kültürler harap olan bazı Avrupa devletleri yeniden kalkınabilmek için kendi aralarında bir ortaklık kurmuşlardır. Bu ortaklık, günümüzdeki Avrupa Birliği (AB) teşkilatını ortaya çıkarmıştır.

 

Avrupa Birliği, teknoloji, bilim ekonomide de bazı büyük devletlerden Avrupa'nın geri kalmışlığını gidermek için bu tahmini bir mali kaynak (fon) oluşturmak için AB Çerçeve Programlarını (ÇP) geliştirmiştir. Başlangıçta sadece Avrupa Birliği üye ülkelerini kapsayan bu fon organizasyonu yakın komşu aileleri ve Türkiye gibi adayların evlerini de içinde alacak şekilde toplar.  

 

2005 yılında, AB Çerçeve Programına gelen bazı araştırma projesi tekliflerini değerlendirmek üzere değerlendirici olarak bir hafta süre ile Brüksel'e çağrılmıştım. Bu görev sırasındaki tecrübelerimi ve AB Çerçeve Programlarını bu yazıda yazmak istedim.

 

AVRUPA BİRLİĞİ ÇERÇEVE PROGRAMLARI HAKKINDA KISA BİLGİ

 Avrupa Birliği Çerçeve Programları (AB ÇP) Avrupa'nın bilim ve teknoloji politikası ve uygulamalarının uyumlaştırılması amacıyla Birlik Programı yapısıdır. AB Programlarının hedefi, sosyal ve ekonomik kalkınma için 1. Bilimsel ve Teknolojik güç, 2. Ekonomik güç ve 3. Siyasi güç kazanmaktır. İlki 1984 yılında başlatılmış olup dünyanın en büyük ve en yüksek bütçeli sivil Araştırma-Geliştirme (AR-Ge) programı olma özelliğine sahip yerler. İlgili ülkelerle birlikte Türkiye de bütçesine katkı sağlamaktadır.

Bugüne kadarki zaman dilimlerinde Tablo-1'de yayınlanan 9 tane Çevre Programı devam ediyor. Çerçeve Programının 1984-1988 yılları arasındaki bütçesi 3,3 milyar Euro iken bu değer 2021-2027 zaman dilimi için 95,5 milyar Euro'ya (yaklaşık 1,91 harcama TL) çıkarılmıştır. Zaman dilimlerinde programlara yatırım bütçeleri Şekil-1'de başlar.

 

Tablo-1 Avrupa Birliği Çerçeve Programları (AB ÇP), zaman dilimleri ve bütçeleri

Zaman Dilimi AB Çerçeve Programı Adı Bütçesi, milyar Euro

1984-1988 AB ÇP 1 3,3

1987-1991 AB ÇP 2 5,3

1990-1994 AB ÇP 3 6,6

1994-1998 AB ÇP 4 13,2

1998-2002 AB ÇP 5 14,9

2002-2006 AB ÇP 6 19,1

2007-2013 AB ÇP 7 53,2

2014-2020 AB ÇP 8 80

2021-2027 AB ÇP 9 95,5

 

 

Proje konuları neler? Her konuda proje hazırlanabilir. Konular 5 ana grup.

1. İşbirliği Özel Programında: Sağlık, Gıda, Tarım, Balıkçılık ve Biyoteknoloji, Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Ulaştırma ve Altyapı, Nanobilimler, Enerji, Çevre (iklim Değiştirme dahil), Sosyo-ekonomik ve Beşeri Bilimler, Uzay ve Güvenlik gibi hemem hemen her hakkında.

 

2. Fikirler Özel Programında: Başlangıç ​​Düzeyindeki Bağımsız Araştırmacı Desteği ve İleri Düzey Araştırmacı Desteği sonuçları.

 

3. Marie-Cruie Burs ve Destek Programı: Bireysel Burslar, Sanayi-Akademi Ortaklığı, Araştırma Eğitim Destekleri, Özel Etkinlikler benzeri düzenlemeleri. 

 

4. Kapasiteler Özel Programında: Araştırma Altyapılarına Destek, Bilgi Bölgeleri, Toplumda Bilim, KOBİ Yararina Araştırmalar, Araştırma Potansiyeli, Uluslararası İşbirliği, Araştırma Politikalarının Gelişimine Destek.

 

5. Ortak Araştırma Merkezleri: Araştırma Merkezlerine Destek.

 

Kimler proje teklifi verebilir? Belediyeler ve diğer kamu kurumları, üniversiteler, işletmeler, Sivil Toplum Kuruluşları (STK), Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ), kalkınma ajansları ve fertler gibi özel ve tüzel kişiler programa başvurabilir. Bazı büyük projeler birkaç Avrupa ülkesini kapsayacak şekilde “Çok Ortaklı” olabilir.

 

 Ekim 2005 tarihinde Avrupa Birliği 6. Çerçeve Programı yönetimi tarafından projelerde değerlendirici olarak çalışmak üzere Brüksel’e davet edilmiştim. Uçak biletlerimiz, kalacağımız otel ve çalışacağımız daire ve orada çalışma gün ve saatinin başlangıcı ve süresi ayrıntılı bir şekilde programlanmıştı. Uçakla Brüksel’e gittim. Kalacağım otel çalışma merkezine yürüme mesafesinde orta seviyeli bir yer. Oraya vardım. 10 Ekim 2005 Pazartesi günü kahvaltımı otelde yapıp çalışma yerine yürüyerek gittim. Fransız kökenli bir hanım tarafından yapılacak çalışmaların açıklandığı bir toplantıya biz değerlendiriciler çağrıldık. Daha sonra bana su kaynakları, sulama ve enerji ile ilgili beş araştırma projesi dosyası verildi. Bize dağıtılan proje dosyalarını alarak her birimiz için ayrı tahsis edilen odalara yerleştik. Program gereği, iki gün boyunca her değerlendirici kendisine teslim edilen dosyaları inceledi. Önce her bir dosyayı inceleyip onunla ilgili kalıplara uygun tek imzalı raporumuzu hazırladık. Bu arada öğleyin dışarı çıkıp öğlen yemeği için binaya yakın bir pastacı-börekçi bulmuştum. Orada yemeklerimi yiyorum.  Akşamları Brüksel Grand-Palace’a yakın ve Afyonkarahisar-Emirdağlıların yoğun olduğu bir semte gidip Türk lokantalarında yemek yiyorum. Çarşamba günü benim dosyalarımda değerlendirici olan diğer üyelerin de katıldığı bir salonda toplanıp karşılıklı projeleri değerlendirmek üzere tartışmalara başladık. Bu toplantıya Merkez’den bir gözlemci ( Müfettiş) de katıldı. Kendisi hiç konuşmuyor, kanaat bildirmiyor, sadece dinliyor ve gözlem yapıyor. Uzun müzakerelerden sonra kendi ferdi raporlarımızı da dikkate alarak her bir araştırma projesi için ortak bir değerlendirme raporu hazırladık ve imzaladık. Bu şekilde her bir proje için işlemler devam etti. Bu arada bazı projelerin asil sahibinin teklif eden kişi değil, İngiltere’de büyük bir firma olduğu iddiası bir değerlendirici tarafından ortaya atıldı. Belirlediği delilleri inceledik. O dönemde,  Avrupa Birliği Projelerinde büyük firmalara mali destek sağlanması istenmediği için onların elenmesi gerekirdi. Son gün kanaatlerimizi kesinleştirip ortak raporumuzu her bir proje için puan vererek değerlendirdik. Son bir toplantı yaparak görevimizi tamamladık. Son toplantıda, yönetici bey, beni bu konudaki uluslararası bilimsel makale yayınlarımdan tespit edip çağırdıklarını söyledi. Bu bir hafta boyunca proje merkezinde çalışanların çoğunu tanıdık. Bunların önemli bir kısmının Fransız ve Yunan vatandaşı olması dikkatimi çekmişti. 

 

Daha önce, Avrupa Birliği 5. Çerçeve Programına, Avrupa Birliği devletlerinden ortak üyeler bularak Türkiye’den bir ekip halinde çok ortaklı bir proje hazırlayıp Proje yürütücüsü olarak 2001’de başvurmuştum. Projemiz birinci basamağını başarı ile geçti. Fakat 2. Basamağında elendik. Brüksel’de bu işlerde uzmanlaşmış bir danışman firma bulup onların desteğini almamız ve proje kulisini yürütmemiz gerekiyormuş. Bunları gerçekleştiremediğimiz için elenmişiz. Günümüzde proje hazırlamada, Türkiye’de, Türkiye Bilimsel Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), proje hazırlayanlara istedikleri takdirde destek vermektedir.

 

AVRUPA BİRLİĞİNİN KRONOLOJİSİ

Avrupa yüzyıllarca, sık sık yaşanan kanlı savaşlara sahne oldu. 1870-1945 yılları arasında Fransa ve Almanya üç kez savaştılar. Bu savaşlarda birçok insan hayatını kaybetti. Bu felaketler üzerine bazı Avrupalı lider ve düşünürleri, barışın sürdürülebilmesinin tek yolunun, ülkelerinin ekonomik ve siyasi yönlerden birleşmesi olduğu fikrine vardılar. Bu doğrultuda İkinci Dünya savaşından sonra Avrupa'da bazı ülkeler arasında birleşme hareketleri yaşandı. Avrupa Birliği tarihinin zaman çizelgesi Tablo-2‘de verilmiştir.

 

Tablo-2 Avrupa Birliği tarihinin zaman çizelgesi

1948 - Batı Birliği'ni kuran Brüksel Antlaşması

1948 - Uluslararası Ruhr Otoritesinin kurulması

1949 - Avrupa Konseyi'ni kuran Londra Antlaşması

1950 - Schuman Deklarasyonu; Fransız ve Alman pazarlarının kömür ve çelik için bir araya getirilmesini öneriyor

1951 - Paris Antlaşması;  Belçika, Batı Almanya, Lüksemburg, Fransa, İtalya ve Hollanda'dan oluşan 6 üye ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) kuruldu

1954 – Paris Anlaşmaları; Western Union, Batı Avrupa Birliği'ne dönüştü

1957 - Roma Antlaşması; Avrupa Ekonomik Topluluğunu (AET) oluşturur ("Altı" tarafından: Belçika, Fransa, İtalya, Lüksemburg, Hollanda ve Batı Almanya )

1963 - Ankara Anlaşması; Türkiye'nin AET'ye tam üyeliğini güvence altına almaya yardımcı olacak bir Gümrük Birliği oluşturmaya yönelik üç aşamalı bir süreç başlattı.

1963 – General  de Gaulle İngiltere'nin girişini veto etti

1967 – AKÇT, AET  ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu  (Euratom) birleşti

1968- Gümrük Birliği Antlaşması

1973 - Danimarka, İrlanda ve İngiltere’nin katılması.

1981 – Yunanistan'ın katılması.

1985 - Delors Komisyonu; Grönland Topluluktan ayrıldı.

1986 – Avrupa Tek Senedi; Portekiz ve İspanya'nın Katılımı; bayrak kabul edildi.

1989 – Doğu Avrupa'da Demir Perde'nin yıkılması.

1992 - Maastricht Antlaşması resmi olarak Avrupa Birliği Antlaşması olarak adlandırıldı. 

1993 – Kopenhag kriterleri tanımlandı.

1995 – Avusturya, Finlandiya ve İsveç'in katılması (Üye sayısı 15’e yükseldi).

1997 - Amsterdam Antlaşması.

2002 - Euro banknotları ve madeni paraları fiziksel olarak on iki ulusal para biriminin yerini aldı.

2004 – On ülkenin katılımı (Güney Kıbrıs, Çek                                                                                         Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya, Slovenya ); anayasanın imzalanması.

2007 – Bulgaristan ve Romanya'nın katılması (AB üye sayısı 27’e yükseldi).

2009 - Lizbon Antlaşması; Avrupa Topluluğunun adı Avrupa Birliği oldu. 

2013 – Hırvatistan'ın katılması.

2020 - İngiltere, Brexit geri çekilme anlaşmasının 31 Ocak 2020'de yürürlüğe girmesinin ardından AB'den ayrıldı.

 

2009 tarihinde Lizbon Antlaşması ile Avrupa Topluluğunun adı Avrupa Birliği olmuştu. Şekil-2’de Brüksel’deki Avrupa Birliği binası görülmektedir. 

 

1 Temmuz 2013 tarihinde 28'e ulaşan AB üye sayısı 31 Ocak 2020 tarihinde İngiltere’nin ayrılması ile 27'ye düşmüştür.

2023 tarihi itibarıyla Avrupa Birliği 27 üye ülkeden oluşmaktadır. Bu ülkeler; Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İrlanda, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç ve Hırvatistan’dır. Avrupa Birliği üyelerini gösteren harita Şekil-3’de gösterilmiştir.  Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan aday ülkelerdir.

 

Avrupa Birliği’nin kurumları Avrupa Komisyonu, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği Konseyi, Devlet ve Hükumet Başkanları Zirvesi, Avrupa Adalet Divanı, Avrupa Birliği Sayıştay’ı, Bölgeler Komitesi ve Avrupa Merkez Bankası'dır.

 

Türkiye Cumhuriyeti kuruluşundan itibaren çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşma yolunda uluslararası yapılaşmalardaki gelişmeleri yakından takip etmiş ve OECD, NATO gibi uluslararası teşkilatların etkin bir üyesi olmuştur. Bu doğrultuda, insanlık tarihinin en büyük barış projesi olarak nitelendirilen Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun (AET) 1958 yılında kurulmasından kısa bir süre sonra Türkiye, 31 Temmuz 1959'da Topluluğa ortaklık başvurusunda bulunmuştur. Türkiye-AB ilişkilerinin tarihçesi Tablo-3’te gösterilmiştir.

 

Tablo-3 Türkiye-AB ilişkileri

Tarih Türkiye-AB münasebetleri

31 Temmuz 1959 Türkiye Topluluğa ortaklık başvurusunda bulunmuştur. 

12 Eylül 1963 Bir ortaklık anlaşması imzalanmıştır.

14 Nisan 1987 Türkiye yeniden üyelik başvurusunda bulunmuştur.

1 Ocak 1996 Türkiye ile AB arasındaki Gümrük Birliği yürürlüğe girmiştir.

 10 Aralık 1999 Helsinki Zirvesi'nde Türkiye'nin adaylığı resmen onaylanmıştır.

8 Mart 2001 Türkiye için hazırlanan ilk Katılım Ortaklığı Belgesi AB Konseyi tarafından onaylanmıştır.

17 Aralık 2004 Brüksel Zirvesi'nde, Türkiye'nin siyasi kriterleri yeteri ölçüde karşıladığı belirtilmiştir.

3 Ekim 2005 Lüksemburg'da yapılan Hükümetlerarası Konferans ile Türkiye resmen AB'ye katılım müzakerelerine başlamıştır.

17 Mayıs 2012 Türkiye ve Avrupa Komisyonu arasında Pozitif Gündem başlatılmıştır.

2013 AB- Türkiye Geri Kabul Anlaşması- Vize serbestisi diyaloğunun başlatılması.

18 Mart 2015 Düzensiz Göçlerle İlgili AB-Türkiye Beyanı.

 

2006-2010 yılları arasında 13 fasıl müzakereye açılmışken, açılmayan fasılların büyük bir bölümü üye ülkelerin siyasi engellerine takıldığı için, 2010-2013 döneminde yalnızca 1 fasıl müzakereye açılabilmiştir.

 

Ayrıca Pozitif Gündem, 2014 yılında Avrupa Komisyonu Genişleme ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Üyesi Štefan Füle’nin yerine Johannes Hahn’ın göreve gelmesiyle sona ermiştir. 2023 yılı itibarıyla Türkiye hala Avrupa Birliğine aday ülkedir.

Burada AB Çerçeve Programlarından son 4 programı kısaca tanıtılacaktır.

 

6.Çerçeve Programı (6.ÇP), Avrupa Komisyonu tarafından 2010 yılına kadar “rekabet gücü en yüksek bilgi temelli ekonomiyi oluşturmak, Ar-Ge harcamalarının Gayri Safi Milli Hasıladaki (GSMH) payını %3’e çıkartmak ve Avrupa vatandaşlarının refahını artırmak” olarak özetlenebilecek Lizbon Hedeflerine ulaşılmasında bir uygulama aracı olarak 2002 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu kapsamda belirlenmiş öncelikli alanlar çerçevesinde; çok uluslu, çok disiplinli araştırma projelerini fonlamak suretiyle Avrupa sanayisinin ihtiyaç duyduğu bilimsel ve teknolojik temelleri güçlendirerek, rekabet gücünün artırılması planlamıştır.

 

6. ÇP’nin finansmanı diğer Çerçeve programlarında olduğu gibi AB'ye üye ülkelerin GSYH’ları oranında ödedikleri katılım paylarından oluşan bir kaynağa dayanmaktadır. 19,1 milyar Euro’luk bütçeye sahip olan 6. ÇP’nın ilk proje teklif çağrıları Aralık 2002’de yapılmıştır. Program kapsamında araştırmacıların hareketliliği (mobilizasyonu) de dâhil olmak üzere pek çok alanda destek verilmiştir.

 

Proje tekliflerinin genellikle çok ortaklı olarak sunulmasında artış mevcut olup, teklifler belli kriterler ışığında Komisyon tarafından belirlenmiş uzmanlarca değerlendirilmiş ve başarı durumuna göre sıralanmıştır.

 

Bir Araştırma Fonu Programının Değerlendirilmesi: AB 6. Çerçeve Programının Etkisinin Ölçülmesi adlı çalışmada (Noyons ve diğerleri, 2009) aşağıdaki sonuçlara varılmıştır.

Avrupa Birliği ve Avrupa'daki ulusal, bölgesel ve hatta yerel yönetim kuruluşları,

fikirleri yeni fikirlere dönüştürmek için verimli ve etkili araçlar olarak araştırma ve geliştirme işbirliklerini teşvik etmek, rekabet gücünü artırmak için ürün, hizmet ve çözümler üretilmek istenmiştir. 

 

Toplamda, FP6, 73.552 katılımcı ile 10.065 projeden oluşan Araştırma Teknolojik Gelişme (RTD; Research, Technology Development)) alanlarını ve 42.196 tek katılımcı olduğu tespit edilmiştir. 

 

5 Ana konuda Tablo-4’te gösterilen sayıda proje gerçekleştirilmiştir.

 

Tablo-4 AB 6. Çerçeve Programında kabul edilen projelerin sayısı

1. Sağlık için yaşam bilimleri, genomik ve biyoteknoloji (LSH): 599 Proje

2. Bilgi toplumu teknolojileri (IST): 1093 Proje

3. Nanoteknolojiler ve nanobilimler, bilgiye dayalı çok işlevli malzemeler ve yeni

üretim süreçleri ve cihazları (NANO): 446 Proje

4. Gıda kalitesi ve güvenliği (GIDA): 190 Proje

5. Sosyal bilimler: Bilgiye dayalı bir toplumda vatandaşlar ve yönetişim (CITI):146 Proje.

 

AB 6. Çerçeve Programında Toplam 2474 Proje gerçekleştirilmiştir (Noyons ve diğerleri, 2009).

 

Türkiye'nin, Altıncı Çerçeve Programına katılımı için, AB'ne ülkemiz açısından önemli bir meblağ sayılacak 190 milyon Euro gibi bir katkı payı ödemesi gerekmiştir.

Başlangıçta %10,5 olan ülkemiz kuruluşlarının yer aldığı proje konsorsiyumlarının (çok ortaklı) kabul oranı, son iki yılda %20,6’a çıkmıştı. Ülkemizin kuruluşlarının toplam kabul oranı %15 ile AB ortalamasıyla hemen hemen aynı düzeydeydi.

Tablo-5’te AB25, Almanya ve Türkiye’nin 6. ÇP’ye katılımlarının nüfus ve tam zaman eşdeğer (TZE) araştırmacı sayısı temelinde kıyaslanması verilmektedir.

 

Tablo-5 25 Avrupa ülkesi, Almanya ve Türkiye’nin 6. ÇP Durumu

Ülke

6. ÇP Proje

Tekliflerine

Katılım

TZE

Araştırmacı

Sayısı

Nüfus 1 Milyon Kişiye Düşen 6. ÇP Başvurusu 1000 Araştırmacıya düşen 6. ÇP Proje Tekliflerine Katılım

AB25 177.139 2.047.499 459.488.400 386 86,5

Almanya 28.898 480.550 82.500.000 350 60

Türkiye 2.020 28.964 71.607.500 28 69

 

Tablodan görüldüğü gibi Türkiye’nin 1 milyon kişiye düşen proje teklif sayısı Almanya’ya göre çok düşüktür (28’e 386). Öte yandan 1000 araştırmacı başına düşen proje teklif sayıları ise mukayese edilebilir düzeydedir (69’a 60). 

 

TÜBTAK AB 6.ÇP verilerine göre, içinde Türkiye katılımcılarının yer aldığı projelerden ülkemize düşen bütçe miktarı 2006 sonu itibariyle 60 milyon Euro seviyelerinde olduğu hesaplanmıştır. Türkiye 190 milyon Avro kaynak aktardığı proje havuzundan 60 milyon Avro (%32) fon temin etmiştir. İsrail çerçeve programına katıldığı ilk dönemde %50, Portekiz ise %40 bir geri dönüş sağlamıştır.

 

Geç de olsa TÜBİTAK, güçlü bir teşkilatlanmayla Avrupa Birliği projelerinin kazanılması için devamlı açılan ve çağrı yapılan projeler için bilgilendirme desteği yapmaktadır.

 

6. ÇP’ndan en çok pay alan Türkiye üniversitelerinin Tablo-6’da belirtilen 151 proje ile 27 milyon Euro fon sağladıkları tespit edilmiştir. 

 

Tablo-6 En çok pay alan Türkiye Üniversitelerinin 6. ÇP projeleri

Üniversite Proje Sayısı Proje Bütçesi* 

Euro Öğretim

Üyesi

Sayısı** 100 Öğretim

Üyesi başına

Proje Sayısı Öğretim Üyesi

başına Proje

Bütçesi, Euro

Sabancı Üniv. 19 3.383.254 129 14.7 26.227

Bilkent 22 3.600.000 245 9 14.694

ODTÜ 47 10.461.935 862 5.5 12.137

Koç Üniv. 7 973.158 108 6.5 9.011

Boğaziçi Üniv. 18 2.000.000 308 5.8 6.494

İTÜ 17 2.000.000 961 1.8 3.955

Ege Üniv. 22 2.817.758 1436 1.5 1.962

Toplam 151 27.037.315

*Üniversite bütçesi, ** YÖK web sitesi

 

Türkiye ile birlikte toplam 40 ülkenin katılım sağladığı ve 2007-2013 yıllarını kapsayan 7. Çerçeve Programı’nın (7. ÇP) bütçesi 53,2 milyar Euro olarak belirlenmiştir. 

Tablo-7’de AB 7. Çerçeve Programında (2007-2013) en başarılı Türk sanayi kuruluşları ve aldıkları fon miktarları gösterilmiştir. Tablodan görüldüğü gibi ASELSAN, AB 7. Çerçeve Programında en başarılı Türk sanayi kuruluşu olmuştur.

 

Tablo-7 AB 7. Çerçeve Programında (2007-2013) en başarılı Türk sanayi kuruluşları ve aldıkları fon miktarları

 En Başarılı Türk Sanayi Kuruluşları Alınan Fon (milyon €)

ASELSAN 2,37

TUSAŞ TAI 2,06

ARÇELİK 1,92

TOFAŞ 1,61

TÜRK TELEKOM 1,07

KOÇ SİSTEM 0,99

STM SAVUNMA TEKNOLOJİLERİ 0,81

ŞİŞECAM AŞ 0,56

TUSAŞ MOTOR SANAYİİ AŞ 0,50

TURKCELL 0,36

 

AB 7. Çerçeve Programında (2007-2013) en başarılı Türk araştırma kuruluşları ve aldıkları fonlar Tablo-8’de gösterilmiştir. AB 7. Çerçeve Programında ODTÜ birinci, TÜBİTAK ikinci en çok fon kazanan araştırma kurumlarından olmuştur. Üniversitelerin kazandığı fonlar bir önceki programa göre artmıştır.

 

Tablo-8 AB 7. Çerçeve Programında (2007-2013) en başarılı Türk araştırma kuruluşları ve aldıkları fonlar

 En Başarılı Türk Araştırma Kuruluşları Alınan Fon (milyon €)

Orta Doğu Teknik Üniversitesi 16,17

TÜBİTAK 11,02

Koç Üniversitesi 8,74

Boğaziçi Üniversitesi 8,56

İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi 7,56

İstanbul Teknik Üniversitesi 6,89

Sabancı Üniversitesi 6,53

Hacettepe Üniversitesi 3,59

Özyeğin Üniversitesi 3,03

Dokuz Eylül Üniversitesi 2,92

 

AB 7. Çerçeve Programında (2007-2013) en başarılı Türk KOBİ’ler ve aldıkları fonlar Tablo-9’da gösterilmiştir.

 

Tablo-9 AB 7. Çerçeve Programında (2007-2013) en başarılı Türk KOBİ’ler ve 

aldıkları fonlar

En Başarılı Türk KOBİler Alınan Fon (milyon €)

SRDC 3,91

MIR ARGE 2,14

ATARD 1,14

OMTAS 1,13

LNL 0,88

ARTIDOKSAN 0,84

LOGO YAZILIM 0,73

ERKEM 0,65

SDT 0,52

BOSSA 0,51

 

AB 8. Çerçeve Programı 2014-2020 tarihlerini kapsamaktadır. Şekil-4, AB Üye Devletlerini, İngiltere ve en yüksek katılım sayısına sahip altı bağlantılı ülkeyi (İsviçre, Norveç, İsrail, Türkiye, Sırbistan ve İzlanda) göstermektedir(Avrupa Komisyonu, SERI, Son güncelleme: 15 Mart 2022).

 

Şimdiye kadarki 177.540 proje katılımı arasında Almanya ve İspanya en yüksek rakamları oluşturuyor (sırasıyla %11.5 ve %10.6), ardından Fransa, Birleşik Krallık(İngiltere) ve İtalya geliyor (Şekil 4). Bu büyük ülkeler aynı zamanda oldukça büyük nüfuslarıyla bağlantılı olan yedinci çerçeve programdaki sıralamalarda da üst sıralarda yer aldılar.

 

Şekilden görüldüğü gibi Almanya’dan 20348 araştırmacı katılmışken, Türkiye’den 1198 araştırmacı katılmıştır. İngiltere, Norveç ve İsrail AB’ye üye olmadıkları halde Türkiye’den daha fazla araştırmacı ile projelere katılmışlardır. Ayrıca İsviçre AB üyesi olmamasına rağmen bütün listelerde ön sıralarda yer almıştır.

 

Ülkelerin koordinatörlüğünü kazandıkları proje sayıları Şekil-5’te verilmiştir. Birleşik Krallık (İngiltere) 5493 projede koordinatörlük ile birinci olurken, Türkiye 220 projede koordinatörlük alabilmiştir.

 

 

Ülkelerin kazandıkları araştırma projelerinin İsviçre Frank’ı cinsinden miktarları Şekil-6’da milyon İsviçre Frankı cinsinden gösterilmiştir. Almanya araştırmacıları 10913.8 milyon İsviçre Frankı ile en yüksek meblağı kazanırken, Türkiye araştırmacılarının kazandığı tutar 304.6 milyon İsviçre Frankı ile 24. Sırada yer alabilmiştir.

 

 

Ülkelerin sunulan projelerden kazananların yüzdesi Şekil-7’de gösterilmiştir. İrlanda’dan sunulan projelerden %19’u başarı kazanırken, Türkiye’den sunulan projelerin başarılı olma oranı %9.9 dur. Türkiye bu sırlamada en son sırada ve 34. olmuştur

 

 

 

Avrupa Birliği Kurumları, hibe başvurularının, projelerin ve ihalelerin değerlendirilmesine yardımcı olmak ve belirli durumlarda görüş ve tavsiye sağlamak için dış uzmanlar atar.

Uzmanlar özellikle şu konularda yardımcı olur: 1. Tekliflerin, ödül başvurularının ve ihalelerin değerlendirilmesi, 2. Eylemlerin, hibe anlaşmalarının, kamu alım sözleşmelerinin izlenmesi.

 

2014-2018 arasında 40089 değerlendirici görev yapmış ve 71821 oturum yönetilmiştir.  100’den fazla ülke içinde en çok değerlendirici olan ilk 20 ülke ve değerlendirici sayıları Şekil-8’de verilmiştir. Şekilden görüldüğü gibi 5 yılda Türkiye’den 438 değerlendirici görev yapmıştır. Bu listede İtalya 3024 kişi ile ilk sırada yer almıştır.

 

Şekil-8 AB 8. Çerçeve Programında ülkelerin değerlendirici sayıları

 

AB 8. Çerçeve Programında (2014-2020) en başarılı Türk Sanayi Kuruluşları ve aldıkları fonlar Tablo-10’da gösterilmiştir. En fazla hibe FORD firması kazanmıştır.

 

Tablo-10 AB 8. Çerçeve Programında (2014-2020) en başarılı Türk Sanayi Kuruluşları ve aldıkları fonlar

En Başarılı Türk Sanayi Kuruluşları Alınan Fon (milyon €)

FORD 7,73

TÜPRAŞ 6.96

ARÇELİK 6,39

TOFAŞ 3,43

TEKFEN 2,64

ASAŞ ALUMİNYUM 2,21

SAMPAŞ 1,89

ZORLU ENERJİ 1,73

IMECAR ELEKTRONİK 1,50

OSMANGAZİ ELEKTRİK DAĞITIM AŞ 1,49

 

AB 8. Çerçeve Programında (2014-2020) en başarılı Türk araştırma kuruluşları ve aldıkları fonlar Tablo-11’de gösterilmiştir. Bu zaman diliminde Koç üniversitesi 24,11 milyon Euro ile önde görünüyor. AB 8. Çerçeve Programında araştırma kurumlarının kazandığı fonlar bir önceki programa göre oldukça artmıştır.

 

Tablo-11 AB 8. Çerçeve Programında (2014-2020) en başarılı Türk araştırma kuruluşları ve aldıkları fonlar

En Başarılı Türk Araştırma Kuruluşları Alınan Fon (milyon €)

Koç Üniversitesi 24,11

Orta Doğu Teknik Üniversitesi 16,46

TÜBİTAK 8,53

İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi 8,28

Sabancı Üniversitesi 8.06

İstanbul Teknik Üniversitesi 5,68

Boğaziçi Üniversitesi 5,20

İstanbul Bilgi Üniversitesi 2,87

Kadir Has Üniversitesi 2,78

İzmir Biyotıp Ve Genom Merkezi 2,68

 

AB 8. Çerçeve Programında (2014-2020) en başarılı Türk KOBİler ve aldıkları fonlar Tablo-12’de gösterilmiştir.

 

Tablo-12 AB 8. Çerçeve Programında (2014-2020) en başarılı Türk KOBİler ve aldıkları fonlar

En Başarılı Türk KOBİler Alınan Fon (milyon €)

SRDC 5.12

EKODENGE 3,26

LOJIKA 2,45

DEMİR ENERJİ 2,43

FLOTEKS 1,67

KUARTISMED 1,51

PROMATEK 1,26

NESNE ELEKTRONİK 1,20

MOBILUS 1,02

AMBEENT 1,00

 

Horizon Europe adı verilen AB 9. Çerçeve Programı 2021-2027 yıllarını kapsamaktadır. Bu programda 5 ana konu belirlenmiştir: Bunlar

1.Toprak Sağlığı ve Gıda

2.Okyanuslarımızı ve Sularımızı Geri Getirin

3.Toplumsal Dönüşüm Dahil İklim Değişikliğine Uyum

4. Kanser Görevi (misyonu)

5. Karbonsuz ve Akıllı Şehirler Görevi (misyonu)

gibi dünyamızın karşı karşıya olduğu en büyük problemlerin bazılarını çözmeye yönelik taahhütlerdir.

 

AB 9. Çerçeve Programında (2021-2027) en başarılı Türk Sanayi Kuruluşları ve alınan fonlar Tablo-13’te gösterilmiştir. Avrupa Komisyonu tarafından 30 Eylül 2022 tarihinde yayınlanan resmi verilere dayanılarak hazırlanmıştır. Bu programa başvurular devam etmektedir.

 

Tablo-13 AB 9. Çerçeve Programında en başarılı Türk sanayi kuruluşları ve aldıkları fonlar (2021-2027)

 En Başarılı Türk Sanayi Kuruluşları Alınan Fon (milyon €)

FORD 4,73

ARÇELİK 2,91

Kalyon Güneş Teknolojileri 1,89

ERICSSON 1,32

TOFAS 1,20

FEV TR 1.07

AVL 0,86

BMC 0,85

FARPLAS 0,84

MERCEDES-BENZ TURK 0,66

 

AB 9. Çerçeve Programında (2021-2027) en başarılı Türk araştırma kuruluşları ve aldıkları fonlar Tablo-14’te gösterilmiştir. Bu tablo Avrupa Komisyonu tarafından 15 Eylül 2022 tarihinde yayınlanan resmi verilere dayanılarak hazırlanmıştır. En başarıl araştırma kuruluşu Bilkent olmuştur. Bu programa başvurular devam etmektedir.

 

Tablo-14 AB 9. Çerçeve Programında (2021-2027) en başarılı Türk araştırma kuruluşları ve aldıkları fonlar

 En Başarılı Türk Araştırma Kuruluşları Alınan Fon (milyon €)

İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi 7,45

Orta Doğu Teknik Üniversitesi 7,38

Koç Üniversitesi 6,85

İstanbul Teknik Üniversitesi 4,03

TÜBİTAK 3,50

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü 2,00

Hacettepe Üniversitesi 1,34

ODTÜ Günam 1,27

Sabancı Üniversitesi 1,02

Ege Üniversitesi 0,99

 

AB 9. Çerçeve Programında (2021-2027) en başarılı Türk KOBİ’leri ve aldıkları fonlar Tablo-15’te gösterilmiştir. Bu tablo, Avrupa Komisyonu tarafından 15 Eylül 2022 tarihinde yayınlanan resmi verilere dayanılarak hazırlanmıştır. Bu programa başvurular devam etmektedir.

 

Tablo-15 AB 9. Çerçeve Programında (2021-2027) en başarılı Türk KOBİ’leri ve aldıkları fonlar

 En Başarılı Türk KOBİler Alınan Fon (milyon €)

CY VISION 0,67

BIGTRI 0,62

TEKNOPAR 0,59

SRDC 0,54

EMODA 0,49

RENAO 0,49

YONGA 0,45

METPHARM 0,44

TIGA 0,39

DEMİR ENERJİ 0,38

 

AB 9. Çerçeve Programında (ufuk Avrupa) projeler bağımsız hakemler tarafından değerlendirilmektedir. Siz de Ufuk Avrupa projelerini değerlendiren hakemlerden biri olabilirsiniz. Avrupa Komisyonu, hakemlere değerlendirme yaptıkları her bir tam gün için 450 Avro/gün harcırah ödemektedir. Bunun yanı sıra, Brüksel’deki değerlendirmelere katılım için yol masrafları ve konaklama giderleri de ilgili mevzuata göre ödenmektedir.

Hakemler, Avrupa Komisyonu’na sunulan proje önerilerini ve proje işleyişlerini değerlendiren Bağımsız Uzmanlardır. Çerçeve Programları kapsamındaki imkânlardan nasıl yararlanılacağı ve proje yönetiminde karşılaşılabilecek problemlerle nasıl başa çıkılacağı konularında tecrübe kazanmanın en iyi yollarından birisi, süreçte değerlendirici olarak yer almaktır.

 

Hakemler Avrupa Komisyonu tarafından 4 şekilde görevlendirilebilirler:

Değerlendiriciler (Evaluators), Ufuk Avrupa Programı'na sunulmuş projeleri yazılı kriterlere göre değerlendirirler. Bu yolla başarılı ve maddî olarak desteklenmeye değer proje önerileri belirlenir.

 

Gözlemciler (Observers), projenin değerlendirme aşamasında, değerlendirmenin ne şekilde yapıldığı, âdil olup olmadığı gibi konularda gözlem yapar ve Avrupa Komisyonu’na sürecin iyileştirilmesi hakkında öneride bulunurlar.

 

Proje İzleyicileri (Monitors), desteklenmeye hak kazanan projelerin uygulama aşamasında ve teftişinde Avrupa Komisyonu’na yardımcı olurlar.

 

Program İzleyicileri (Experts), programların izlenmesi ve tâkibi yönünden Komisyon'a destek olurlar.

 

Bu görevler, proje önerileri veya projelerin teknik unsurlarından ziyâde, kapsamlı bir programın uygulanması ve sonuçlarının tâkibiyle ilgili olup stratejik seviyededir.

 

Ufuk 2020 Programı Türkiye Bilgi Çoğaltıcıları Sistemi'nde yer alan kişilere, TÜBİTAK Çerçeve Programlar Ulusal Koordinasyon Ofisi uzmanları tarafından verilen ya da organize edilen proje yazma-sunma, değerlendirme, ortak bulma ve ağ oluşturma, fikrî mülkiyet hakları ile yasal ve finansal kurallara ilişkin çeşitli eğitimlere katılım sağlanmaktadır. Bilgi Çoğaltıcıları, Ufuk2020 Programı hakkında en güncel verilerle desteklenmiş bir donanıma kavuşturulmaktadır. Bölgenizdeki Ufuk2020 Bilgi Çoğaltıcısına ulaşmanız ve size fiziksel olarak en yakın uzmandan en doğru ve güncel bilgiye erişmeniz mümkündür.

69 şehirde 102 bilgi çoğaltıcısı mevcuttur. Bunların kuruluşlara göre sayıları Tablo-16’da verilmiştir.

 

Tablo-16 Kuruluşlara göre bilgi çoğaltıcıların sayıları 

Üniversiteler: 10

Teknoloji Transfer Ofisleri:18

Teknoparklar: 6

Kalkınma Ajansları: 21

Kamu Kurumları: 22

Sivil Toplum Kuruluşları: 9 

Özel sektörden:11

Ticaret ve Sanayi Odası: 5

Toplam bilgi çoğaltıcı sayısı:102

 

Proje kapsamında düzenli eğitim sürecinden geçen 35 bilgi çoğaltıcısı “Avrupa Araştırma Projelerinin Planlanması” konusunda uzmanlık sertifikası almaya hak kazanmıştır. Sertifikalı (certified) bilgi çoğaltıcıları ve diğer Bilgi çoğaltıcıları listesi Tablo-17’de verilmiştir.

 

Tablo-17 Türkiye Ufuk 2020 Programı Bilgi Çoğaltıcıları Listesi

 Kuruluşun adı Şehir Adı Soyadı E-Mail

Bilkent Üniversitesi Ankara Ebru BAŞAK AKÖZ ebru.basak@bilkent.edu.tr

Çukurova Üniversitesi Adana Gül GÖKBULUT (certified) ggokbulut@cu.edu.tr

Dokuz Eylül Üniversitesi TTO İzmir Can Özgür ÇOLPAN ozgur.colpan@deu.edu.tr

Koç Üniversitesi TTO İstanbul Emrah GÖKER egoker@ku.edu.tr

Gebze TÜ TTO Kocaeli Ahmet Yavuz ORAL (certified) aoral@gtu.edu.tr

ODTÜ (TTO) Ankara Sara Banu AKKAŞ bakkas@metu.edu.tr

Özyeğin TTO İstanbul Ceren KUTLU KAYA (certified) ceren.kutlu@ozyegin.edu.tr

Bursa Uludağ TTO Bursa Nihal SAĞLAM nsaglam@bursauludagtto.com

Ebiltem TTO İzmir Beliz ÖZÜT beliz.ozut@ebiltem.ege.edu.tr

ARINKOM TTO Eskişehir Rabia TAŞ (certified) rabiatas@anadolu.edu.tr

ATMOSFER TTO İzmir Miray ŞANLI miray.sanli@atmosfertto.com

Kadir Has Üniversitesi TTO İstanbul Didem TÜRKÖZ (certified) didem.turkoz@khas.edu.tr

TOBB ETÜ TTO Ankara Pelin TAŞKIN pelintaskin@etu.edu.tr

Boğaziçi Üniversitesi TTO İstanbul Öznur Kaptan (certified) oznur.kaptan@boun.edu.tr

Selçuk Üniversitesi TTO Konya Mustafa ERSÖZ ersozm@gmail.com

Çankaya Üniversitesi TTO Ankara Nihan Ertüzün Gökcan (certified) ngokcan@cankaya.edu.tr

Hacettepe TTO Ankara Evren Erik po@hacettepe.edu.tr

Erciyes Teknopark Kayseri Ali İhsan YOĞURT ihsan.yogurt@erciyesteknopark.com

Hacettepe Teknokent Ankara Zeynep BİLGİÇ zeynep.bilgic@hacettepe.edu.tr

Bilkent Cyberpark Ankara Merve Taşyaran merve.tasyaran@cyberpark.com.tr

Türkiye Belediyeler Birliği Ankara Tuğçe ÖZKAN tugce.ozkan@tbb.gov.tr

Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği (TÇMB) Ankara Esra BORAN esrab@tcma.org.tr

İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri (İMMİB) İstanbul Banu ALTIN (certified) banu.altin@immib.org.tr

GİSBİR (Türkiye Gemi İnşa Sanayicileri Birliği) İstanbul Gökhan Murat KAYA gokhankaya@gisbir.org

Jeotermal Elektrik Santral Yatırımcıları Derneği (JESDER) İzmir Seda DERYA (certified) seda@jesder.org

Çevre Dostu Yeşil Binalar İstanbul Büşra ÇELİK busra.celik@cedbik.org

Marmara Belediyeler Birliği İstanbul Merve Ağca merve.agca@mbb.gov.tr

İKV İstanbul Çisel İLERİ cileri@ikv.org.tr

TTGV Ankara Şenol ATAMAN Sataman@ttgv.org.tr

Ege Bölgesi Sanayi Odası İzmir Başak Karaöz basak.karaoz@ebso.org.tr

İstanbul Ticaret Odası İstanbul Emre KÖSEOĞLU (certified) emre.koseoglu@ito.org.tr

Ankara Sanayi Odası Ankara Ayşe Arzu TEYMUROĞLU arzu.teymuroglu@aso.org.tr

Ankara Ticaret Odası Ankara Tuğçe ÖLMEZ tugce.olmez@atonet.org.tr

VESTEL Manisa Fulya YETİŞ fulya.yetis@vestel.com.tr

ARÇELİK A.Ş İstanbul Cansu MUSAOĞLU (certified) cansu.musaoglu@arcelik.com

TOFAŞ Bursa Kemal Serkan EKBİÇ (certified) kemal.ekbic@tofas.com.tr

TÜRKSAT İstanbul Emre DENİZ edeniz@turksat.com.tr

TUSAŞ-TAI Ankara Merve AYAS merve.ayas@tai.com.tr

TOBB Ankara Altuğ GÜL altuggl@gmail.com

TÜSİAD Ankara Hazal İNCE hince@tusiad.org

Türkiye İhracatçılar Meclisi İstanbul Melike EMİROĞLU KAPLAN projeofisi@tim.org.tr

TAGEM Ankara Turgut ORMAN turgut.orman@tarim.gov.tr 

TÜBİTAK Ulusal Gözlem Evi Antalya Mehmet Levent DEMİR (certified) levent.demir@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK MAM Kocaeli Zümer PABUÇCU mam.ab-pd@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK UME Kocaeli Müge ATAM muge.atam@tubitak.gov.tr

TCDD Ankara Okan TOPCU (certified) okantopcu@tcdd.gov.tr

TCDD Ankara Sercan Gökçeli sercangokceli@tcdd.gov.tr

İçişleri Bakanlığı Ankara Koray ZORLU koray.zorlu@icisleri.gov.tr

İzmir Valiliği İzmir Fatma SUSAM ÖZSAYIN (certified) ftmsusam@gmail.com

AB Başkanlığı İstanbul Sinem BÖLÜKBAŞI sicoz@ab.gov.tr

AB Başkanlığı İzmir Ceyhan ÇİÇEK ccicek@ab.gov.tr

AB Başkanlığı Antalya Selman ÇETİN s.cetin@ab.gov.tr

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ankara Semih VARDAR semih.vardar@sanayi.gov.tr

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ankara Güldane Benan AKBAŞ benan.akbas@sanayi.gov.tr

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ankara Zafer UYGUN zafer.uygun@sanayi.gov.tr

KOSGEB Ankara Ümit ÇAKAR umit.cakar@kosgeb.gov.tr

Ankara Kalkınma Ajansı Ankara Emine Doğrukök edogrukok@ankara.org.tr; edogrukok@ankaraka.org.tr

Zafer Kalkınma Ajansı Afyon, Kütahya, Manisa, Uşak Utku ÇİL (certified) utku.cil@zafer.gov.tr

Trakya Kalkınma Ajansı Edirne, Kırklareli, Tekirdağ Elif ÖZTÜFEKÇİ etas@trakyaka.org.tr

Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı Artvin, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Trabzon Oğuzhan ŞATIR oguzhan.satir@doka.org.tr

Orta Anadolu Kalkınma Ajansı Kayseri, Sivas, Yozgat Serdar ARSLAN serdararslan@oran.org.tr

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı (BAKKA) Zonguldak, Bartın, Karabük Osman Bahadır KALECİK (certified) obkalecik@bakka.gov.tr

İstanbul Kalkınma Ajansı İstanbul Serkan Korkmaz Arslan (certified) serkan.korkmazarslan@istka.org.tr

Bebka Kalkınma Ajansı Bilecik, Bursa, Eskişehir Serhat Karasungur serhat.karasungur@bebka.org.tr

İzmir Kalkınma Ajansı İzmir Saygın Can OĞUZ saygin.oguz@izka.org.tr

Fırat Kalkınma Ajansı Tunceli, Malatya, Elazığ, Bingöl Mustafa Selim ÖZATAY (certified) mustafa.ozatay@fka.gov.tr

Mevlana Kalkınma Ajansı Karaman, Konya Arif KÖSEOĞLU arif.koseoglu@mevka.org.tr

Güney Ege Kalkınma Ajansı (GEKA)Aydın, Denizli, Muğla Nilay AKAY nilayakay@geka.gov.tr

Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı (DOĞAKA) Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye Tuğçe ALTUN DURGUN tugce.altun@dogaka.gov.tr

Ahiler Kalkınma Ajansı (AHİKA) Aksaray, Kırıkkale, Kırşehir, Niğde, Nevşehir Pelin AYTEKİN  ASLANER pelinaslaner@ahika.gov.tr

Dicle Kalkınma Ajansı (DİKA) Batman, Mardin, Şırnak, Siirt Emine Tuğba ALPASLAN etugba.alpaslan@dika.org.tr

Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (OKA) Amasya, Çorum, Samsun, Tokat Elif MURATOĞLU elif.muratoglu@oka.org.tr

Doğu Marmara Kalkınma Ajansı (MARKA) Bolu, Düzce, Kocaeli, Sakarya, Yalova Aziz Onur ALADAĞ onuraladag@marka.org.tr

T.C. Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA) Sinop Halil İbrahim KIRLI hikirli@kuzka.gov.tr

Karacadağ Kalkınma Ajansı (KARACADAĞ) Şanlıurfa, Diyarbakır Diyadin İNAN dinan@karacadag.gov.tr

Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA) Antalya, Burdur, Isparta Çağatay KARACA (certified) cagataykaraca@baka.org.tr

Ankara Üniversitesi Teknokent Ankara Buğrahan KOŞAL bugra.kosal@ankaratto.com

Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sektreterliği İzmir Çağlayan KARATAŞ (certified) caglayan.karatas@eib.org.tr

Yeditepe Üniversitesi İstanbul Seçil Nişancı secil.nisanci@yeditepe.edu.tr

Arçelik - LG Kocaeli Oya YAZICI oya.yazici@arcelik-lg.com

Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş İstanbul Hale GEZGEN hale.gezgen@kocsistem.com.tr

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Rize Seda ALTUNTAŞ seda.altuntas@erdogan.edu.tr

FORD OTOSAN İstanbul Emrah KINAV ekinav@ford.com.tr

Acil Ambulans Hekimleri Derneği İzmir Zeynep SOFUOĞLU (certified) zeynep.sofu@gmail.com

İzmir Ekonomi Üniversitesi İzmir Gizem DURAN (certified) gizem.duran@ieu.edu.tr

Jandarma Genel Komutanlığı Ankara Ayşe Şimşek asimsek1@jandarma.gov.tr

Vestel Manisa Orçun Taşçı orcun.tasci@vestel.com.tr

TÜPRAŞ Kocaeli Can Demir Can.Demir@tupras.com.tr

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sivas Prof. Dr. Kaan Şevki KAVAK pdo@cumhuriyet.edu.tr

ODTÜ Teknokent Ankara Melis TURHAL melis.turhal@odtuteknokent.com.tr

İstanbul Üniversitesi İstanbul Gürel ÇETİN gurelc@istanbul.edu.tr

İl Özel İdaresi Kırıkkale Fatih KETEN fatihketen@hotmail.com

VİCAT Group Ankara Çağatay Alp ARSLAN (certified) cagatayalp.arslan@vicat.com.tr

Okan Üniversitesi İstanbul Deniz ÖZER (certified) deniz.ozer@okan.edu.tr

Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon Emrah Ayvaz emrahayvaz@ktu.edu.tr

Bahçeşehir Üniversitesi İstanbul Hakan Öztan (certified) hakan.oztan@tto.bau.edu.tr

Sabancı Üniversitesi İstanbul Dilem HIZLAN dilem.hizlan@sabanciuniv.edu

TÜBİTAK MARTEK Kocaeli Deniz YAYLA dyayla@marmarateknokent.com.tr

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Ankara Aycan YÜKSEL aycan.yuksel@sbb.gov.tr

Yıldız Teknik Üniversitesi İstanbul Ümit TÜRE umit.ture@yildizteknopark.com.tr

Giresun Üniversitesi TTO Giresun Şafak Esra Aslan safak.aslan@giresun.edu.tr

 

Amerika Birleşik Devletleri (ABD), 1910’lu yıllarda dünyanın en iyi bilim adamlarını Avrupa ve Rusya’dan yüksek ücretler vererek Amerika’ya getirtmiştir. Ayrıca dünyanın en iyi motor, elektrik gibi sanat ustaları çeşitli ülkelerden Amerika’ya alınmıştır. Bu hocalar ve teknisyenler sanayisi gelişmiş şehirlerdeki üniversitelere yerleştirilmiş ve sanayicilerle beraber çalışmaları sağlanmıştır. Ayrıca liseden mezun olanlar arasından sınavla çeşitli branşlarda (fizik, kimya, matematik gibi) Amerika çapında ilk ona girenler belirlenmiş bu öğrenciler hayat boyu ekonomik garanti altında bu üstün yetenekli hocaların yanına verilmiştir. Böylece âlimler, sanat ustaları, yetenekli genç beyinler ve sanayiciler (araştırma talebi ve para) bir araya getirilmiştir. Hitler’den kaçarak ABD’ye sığınan bilim insanları ABD’de üniversite kalite standardını da yükseltmiştir. Ayrıca zenginlerin üniversitelere yaptıkları vakıf desteği de bu yükseltmede etkili olmuştur. Sonuçta 1940’lardan sonra Amerika bilim ve teknolojide dünyada en öne geçmiştir (Ağıralioğlu, 2013). 

 

İkinci Dünya savaşından sonra Avrupa’daki devletler harap olan ülkelerinde sosyal ve ekonomik kalkınma için bir ortaklık kurmuşlar. Zamanla bu ortaklık genişleyerek Avrupa Birliği haline dönüşmüştür. Avrupa Birliği bilim ve teknolojideki geri kalmışlığını gidermek için ayrıca 1984 yılında Avrupa Birliği Çerçeve Programlarını geliştirmiştir. Bu programlara AB aday ülkesi olan Türkiye devleti de belli bir oranda maddi destek sağlamaktadır.

 

Türkiye bu programlardan kendi yaptığı destek oranında proje hazırlayıp bunlardan kazandıklarını başarı ile tamamlamalıdır.

 

Avrupa Birliği Projelerini kazanmanın Türkiye’ye faydaları şöyle sırlanabilir:

Türkiye’nin sosyal, ekonomik ve beşeri kalkınmasına katkı sağlamak,

Avrupa devletlerinin ve yakın bağlantılı devletlerin sosyal ve ekonomik kalkınmalarına destek vermek, Türkiye’de yeraltı ve yerüstü kaynaklarının daha iyi değerlendirilmesini sağlamak, Türkiye’nin ulaşım ve altyapı tesislerinin modernleşmesine katkı sunmak,

Türkiye’nin bilim ve teknoloji seviyesini yükseltmek.

 

Türkiye’de bütün kurum ve kuruluşların seviyelerini ve verimlerini yükseltmek,

Üniversitelerin bilim seviyelerini ve kalitesini arttırmak,

Türkiye insan kaynaklarında kabiliyetlerin gelişmesini sağlamak.

Bunun için Türkiye’nin Avrupa Birliği Projelerindeki yarışmalardan en az Türkiye’nin desteği oranında proje kazanması hepimiz için çok önemlidir. Bu konuda herkes, hepimiz ne yapabileceğimiz hususunda kafa yormalıyız.

 

Ağıralioğlu, Necati, Türkiye’de Lisansüstü Eğitim, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi.1-9 s.,  Ocak 2013.

Arıkan, Cemal, Avrupa Birliği Çerçeve Programları Ve Türkiye’nin 6. Çerçeve

Programındaki Başarımı,

Facts and Figures on the Swiss Participation in the EU-Framework Programmes for Research and Innovation (Last update: 30 August 2022)

The Impact of Switzerland’s Participation in the EU Framework Programmes (PDF, 15 MB, 18.12.2019)2019 report

Added Value of Swiss Participation in the EU Framework Programmes for Research and Innovation (PDF, 952 kB, 31.01.2022)

Avrupa Birliği Altıncı Çerçeve Programı Ulusal Koordinasyon Ofisi web sitesi (http://www.fp6.org.tr)

TÜBTAK 7.ÇP Hazırlıkları ve Türkiye'nin 6.ÇP Performansı Raporu (30 Haziran

2006) (http://traccess.tubitak.gov.tr/fp6_yeni/Abcpb.aspx?tabId=70&grpId=19&aId=69)

TÜBTAK AB 7. Çerçeve Programı Katılım Kuralları

(http://traccess.tubitak.gov.tr/fp6_yeni/Abcpb.aspx?tabId=70&grpId=19&aId=69 )

TÜBTAK Türkiye'nin 6.ÇP'deki Durumuna İlişkin Değerlendirme Raporu (8 Mart

2006) (http://traccess.tubitak.gov.tr/fp6_yeni/Abcpb.aspx?tabId=70&grpId=19&aId=69)

Noyons, Ed , Robin Teigland , Andrew Schenkel ve Jan Maier, Bir Araştırma Finansman Programının Değerlendirilmesi: AB 6. Çerçeve Programının Etkisinin Ölçülmesi. ISSI 2009 Tutanakları, sayfa 313–324. B. Larsen ve J. Leta tarafından düzenlendi.